ท่าน้ำวัดศรีคูณเมือง จุดลงไปลอยผาสาด ที่แม่น้ำโขง |
โดย มารพิณ
ดูคลิปการเดินทาง www.youtube.com/user/feelthai
มองหา ข้อมูลที่พัก โรงแรม รีสอร์ท
เมื่อก่อนตอนเด็ก เวลาที่นึกถึงประเพณีไทยอย่าง ลอยกระทง ก็รู้สึกแค่กระทงใบตองทรงกลม แต่งดอกไม้ธูปเทียน ตัดเล็บ ใส่เศษเหรียญ ประดับดอกไม้เข้าไป ความรู้สึกที่ยังจำได้ก็คือกระทง มันมีแต่ทรงกลม เอาต้นกล้วยมาหั่น แล้วผนึกกลีบทำจากใบตองเข้าไป
ยังจำได้ว่ากระทงที่ทำ มันหนักไป เอียงข้าง จมล่มคว่ำง่ายเหลือเกิน ก็คิดอยู่เหมือนกันว่าทำไมกระทงมันจะลอยไม่ได้ดีอย่างที่คิด และแอบสงสัยในใจว่า ต้นกล้วยที่เป็นฐานกระทงมันหนักเกินไป
พอโตขึ้นมา มีโอกาสทำงานเรื่องท่องเที่ยว ไปมามากที่ หลายชุมชนก็เจอว่า กระทง นั้นไม่มีรูปแบบตายตัว เวอร์ชั่นเดียว แบบที่ครูที่สังกัดกระทรวงศึกษาธิการสอนมา
แต่ยังมีกระทงสาย กระทงหน้าตาอื่นๆ มากมาย และก็อย่างที่เห็นที่ของเมืองเชียงคานคือ "ผาสาด" ที่เป็นกระทงรูปเหลี่ยมที่ลอยน้ำได้ดี ดูแล้วแก้ปัญหากระทงแบบกลม ที่หนักเกินไป ที่นี่ใช้แค่หยวกกล้วยเท่าที่จำเป็นมาใช้งาน
มีดอกเทียนประดับเป็นสีเหลืองตัดกับเขียวใบตองอย่างสวยงาม ในแบบเรียบง่าย ใครอยากทราบว่าดอกเทียนพวกนี้ทำขึ้นมาอย่างไรให้ตามไปดูได้ที่ลิงก์ http://feelthai.blogspot.com/2014/08/Thai-traditional-candle-flower-how-to.html นี้
บน-คลิปเล่าเรื่องราวการทำผาสาด ที่เชียงคาน
ผาสาดลอยเคราะห์ เป็นธรรมเนียมประเพณี ปฏิบัติเก่าแก่ของเชียงคาน แต่ก่อนจะทำช่วงออกพรรษา เพื่อแก้เคล็ดแก้บน แต่ตอนหลังก็อนุโลมให้ทำในช่วงเวลาอื่นได้ ที่สำคัญก็คือหากลอยไปแล้ว เหมือการลอยเคราะห์ ลอยโศก ขจัดสิ่งไม่ดี ออกไป ให้ถือเคล็ดว่าอย่าหันไปมองอีก ให้กระทงผาสาดลอยตามน้ำไหลไปเลย
บน- คลิปพิธีเชิญเทพ เทวดา จากพ่อพรามห์พิธีของท้องถิ่นเชียงคาน
เมื่อก่อนตอนเด็ก เวลาที่นึกถึงประเพณีไทยอย่าง ลอยกระทง ก็รู้สึกแค่กระทงใบตองทรงกลม แต่งดอกไม้ธูปเทียน ตัดเล็บ ใส่เศษเหรียญ ประดับดอกไม้เข้าไป ความรู้สึกที่ยังจำได้ก็คือกระทง มันมีแต่ทรงกลม เอาต้นกล้วยมาหั่น แล้วผนึกกลีบทำจากใบตองเข้าไป
ยังจำได้ว่ากระทงที่ทำ มันหนักไป เอียงข้าง จมล่มคว่ำง่ายเหลือเกิน ก็คิดอยู่เหมือนกันว่าทำไมกระทงมันจะลอยไม่ได้ดีอย่างที่คิด และแอบสงสัยในใจว่า ต้นกล้วยที่เป็นฐานกระทงมันหนักเกินไป
พอโตขึ้นมา มีโอกาสทำงานเรื่องท่องเที่ยว ไปมามากที่ หลายชุมชนก็เจอว่า กระทง นั้นไม่มีรูปแบบตายตัว เวอร์ชั่นเดียว แบบที่ครูที่สังกัดกระทรวงศึกษาธิการสอนมา
ผาสาด ที่เอาไปลอบเคราะห์ สะเดาะห์เคราะห์ที่น้ำโขง |
มีดอกเทียนประดับเป็นสีเหลืองตัดกับเขียวใบตองอย่างสวยงาม ในแบบเรียบง่าย ใครอยากทราบว่าดอกเทียนพวกนี้ทำขึ้นมาอย่างไรให้ตามไปดูได้ที่ลิงก์ http://feelthai.blogspot.com/2014/08/Thai-traditional-candle-flower-how-to.html นี้
บน-คลิปเล่าเรื่องราวการทำผาสาด ที่เชียงคาน
ผาสาดลอยเคราะห์ เป็นธรรมเนียมประเพณี ปฏิบัติเก่าแก่ของเชียงคาน แต่ก่อนจะทำช่วงออกพรรษา เพื่อแก้เคล็ดแก้บน แต่ตอนหลังก็อนุโลมให้ทำในช่วงเวลาอื่นได้ ที่สำคัญก็คือหากลอยไปแล้ว เหมือการลอยเคราะห์ ลอยโศก ขจัดสิ่งไม่ดี ออกไป ให้ถือเคล็ดว่าอย่าหันไปมองอีก ให้กระทงผาสาดลอยตามน้ำไหลไปเลย
ที่เห็นในภาพนี้เป็น ผาสาดลอยเคราะห์แบบเล็กครับ ถ้าแบบใหญ่เต็มยศจะมีเก้าช่อง กระทงใหญ่ ใส่ของเซ่น ของไหว้ ธูปเทียนสารพัด |
พรามห์ผู้ทำพิธีจะอัญเชิญเทวดา เป็นพิธีก่อนนำไปลอย |
บน- คลิปพิธีเชิญเทพ เทวดา จากพ่อพรามห์พิธีของท้องถิ่นเชียงคาน
กระทงผาสาดลอยเคราะห์มียอดแหลม ประดับด้วยดอกเทียน |
บรรยากาศริมน้ำโขง ที่อำเภอเชียงคาน |
*ใครสนใจทริปท่องเที่ยวธรรมชาติป่าเขา วัฒนธรรม และเส้นทางท้าทาย ติดต่อได้ที่ สมาคมไทยท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์และผจญภัย (TEATA ) ครับ
จอง-ค้นหาที่พัก Agoda
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ cx]
ใครที่คิดว่าเรื่องราว ข้อมูลการเดินทางที่เขียนที่นี่โอเค น่าสนใจ ฝาก share บอกต่อเพื่อนๆด้วยครับ ผมขออนุญาตไม่ตอบคำถามนะครับ เพราะเดินทางบ่อย คงมาตอบได้ไม่ทันใจ
© สงวนลิขสิทธิ์ มารพิณ