วันเสาร์, เมษายน 16, 2554

เชื่อมั้ย ราชปะแตน มาจากภาษาอังกฤษ!


โดย มารพิณ
 www.facebook.com/marnpinbook



บางอย่างเราเห็นจนชิน ดูจนคุ้นเคย  แต่ลืมสอบสวนไถ่ถามที่มา  พอรู้เรื่องเจอเหตุ ถึงได้ตกใจกันเป็นแถวว่า อ้าว.... เป็นแบบนี้นี่เอง

มีอย่างนึงที่เห็นจนคิดว่าเป็นสัญลักษณ์ความเป็นไทย  ว่าไอแบบนี้เนี่ย ต้อง "ไทยแท้" แน่นอน อย่างเช่นชุดราชปะแตน ที่เรามักเห็นคุณครูและกระทรวงศึกษาธิการชอบจับเด็กมาแต่งตัว เวลามีงานประเพณีต่างๆ หรือแม้แต่ขบวนแห่สงกรานต์ ปีใหม่ ก็จะเจอชุดนี้บ่อยมาก


จริงอยู่ว่า "ไทย"  แต่เชื่อหรือไม่ครับว่า ชุดแต่งกายแบบนี้มีที่มาที่ไปแค่ราวแค่ไม่นานเลย  ซักร้อยปีนี้นี่เอง  คือเป็นความเป็นไทยที่เพิ่งถูกสร้าง ถูกบัญญัติขึ้นมาให้เป็นบรรทัดฐานความเป็นไทยในโลกยุคใหม่ที่ต้องติดต่อกับฝรั่งและโลกภายนอกอย่างหลีกไม่พ้น     และัแถมยังเป็นคำแขกปนอังกฤษ เสียด้วยสิ

เหตุเริ่มมาจากสมัยรัชกาลที่ 5 ที่ท่านทรงดำริให้มีเสื้อใส่เป็นทางการสำหรับเจ้าหน้าที่สยาม  เพราะสมัยก่อนบ้านเราเมืองร้อน แต่ไหนแต่ไรมาไม่นิยมใส่เสื้อ นุ่งแค่ผ้ากันอย่างเดียว ทีนี้ยุคสมัยเปลี่ยนไป พอต้องติดต่อฝรั่งมังค่า และอะไรต่างๆ นาๆ  จะโชว์อก โชว์พุง โชวยันต์ มันก็น่าเกลี่ยด หรือโหดไปนิด

นอกจากนี้ สมัยนั้นคนไทยยังทำอะไรไม่เป็น ต้องจ้างฝรั่งเข้ามาทำงานจำนวนมากในทุกกระทรวงทบวงกรม ทีนี้ฝรั่งก็ต้องมีเครื่องแบบใส่ทำงาน ก็เลยต้องหาทางคิดมีเครื่องแบบร่วมขึ้นมาใช้งาน

ลองนึกถึงเสียงที่เพี้่ยนไปดีๆ  สิครับ   "ราชปะแตน" มาจาก "ราชแปตแตน"  ซึ่งมาจาก คำว่า "Raj pattern"   เป็นคำแขกอินเดียตระกูล บาลี สันสกฤษ มคธ บวกคำฝรั่งอังกฤษ  ดังนี้ครับ
  • Raj  ก็คือ  ราช หรือ ราชะ  รากคำของ ราชา ราชัญย์   ที่หมายถึง เจ้าผู้ปกครอง กษัตริย์  เจ้า  อย่างใครเคยอ่าน "พลนิกรกิมหงวน"  คงเคยเจอ ดร.ดิเรก นักเรียนแพทย์ลอนดอน ที่ชอบบอก ชอบเล่าว่า ที่อินเดียซึ่งเคยไปอยู่ มี "มหาราชา" เป็นร้อยๆ องค์  คำว่า Maharaja  หรือ "มหาราชา"  (ราชาผู้ที่ มหา = ราชาผู้ยิ่งใหญ่ )  ก็มีที่มาจาก Raj - ราช    นี่ล่ะครับ (ดู http://en.wikipedia.org/wiki/Maharaja  ประกอบ) 

อย่างคำว่า จักรวรรดิ์อังกฤษในอินเดีย (จักรวรรดิ์อินเดียของบริเตน) เขาก็เรียกกันเป็นภาษาอังกฤษว่า   British Raj  เป็นต้น

ทีนี้ ปะแตน  มาจากคำว่าอะไร ...อยากรู้แล้วใช่มั้ย
  • pattern     ออกเสียงว่า แพทเทิ่น    แปลว่า แบบ รูปแบบ แบบอย่าง ลวดลาย หรือสะไตล์ที่เป็นแบบ 
รวมความแล้ว ราชปะแตนก็คือ  Raj pattern   ซึ่งก็หมายถึง ชุดแบบหลวง แบบหลวง  ชุดของหลวง  ชุดของวัง  อะไรประมาณนี้ ส่วนรูปแบบและสไตล์ก็อาจเรียกได้ว่าเป็นลักษณะของฝรั่ง หยิบมาผสมปนประยุกต์กับเสื้อจีน  แล้วเอาผ้าม่วงไทยมานุ่ง  ส่วนท่อนล่างสุด ก็จัดแจงใส่ถุงเท้ารองเท้าแบบฝรั่ง เป็นอันครบเครื่องเสร็จพิธี


รวมลิงก์หนังสือมารพิณ

 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 ฝากแนะนำเว็บ feelthai.blogspot.com และในเฟซบุ๊ค http://www.facebook.com/marnpinbook ต่อให้คนรู้จักด้วยนะครับ จะเป็นพระคุณอย่างยิ่ง แต่ผมขออนุญาตไม่ตอบคำถามภาษาอังกฤา หรือแก้ปัญหาการบ้านภาษาอังกฤษนะครับ
 © สงวนลิขสิทธิ์ มารพิณ (English for learners - blog)