โดย มารพิณ
www.facebook.com/marnpinbook โป๊บจากไปก็จะมีโป๊บองค์ใหม่ แต่ศัพท์โป๊บก็ยังอยู่ตลอดไป
มีคำยากสุด ๆ อยู่คำนึงที่ เราไม่ค่อยเจอบ่อยนัก เว้นแต่ในตอนนี้ที่มีข่าวแต่โป๊บ เต็มช่องซีเอ็นเอ็น
Pontiff (ปอนตีฟ) คำนี้หมายถึง สันตะปาปา ซึ่งเป็นผู้นำศาสนาสูงสุดของโบสด์คริสต์นิกายโรมันคาธอลิค อันที่จรีิงคำนี้่ เป็นคำที่ยาก และไม่เจอในชีวิตประจำวัน เรารู้จักคำว่า Pope มากกว่า
ผมไปค้นมามันมาจากรากคำลาตินว่า pontifex ที่แปลตามตัวหมายถึง ผู้สร้างสะพาน หรือ bridge maker ซึ่งอาจตีความว่าหมายถึง ผู้นำศาสนาจักรที่เป็นเหมือนสะพานเชื่อมระหว่างโลกกับสวรรค์ มนุษย์กับพระเจ้า
ผู้นำศาสนาสูงสุดในสมัยโรมันโบราณ ก็คือ pontifex maximus หรือ supreme pontiff ผู้นำศาสนาสูงสุด
รากคำที่แปลว่า สะพาน ก็คือ pont หรือ ponte เลยอยากเล่าเพิ่มว่าตอนนี้มีคนดังอเมริกันที่มีเชื้อสายมาจากทางอิตาเลียนที่มีนามสกุลเกี่ยวกับรากศัพท์นี้อยู่สองคน คือ john Negroponte ซึ่งอีตาบุชเพิ่งแต่งตั้งให้เป้นผู้อำนวยการข่าวกรองแห่งชาติสหรัฐฯ(national intelligence director) และอีกคนคือ Nicholas Negroponte ซึ่งเป็นผู้ก่อตั้ง media lab ที่ MIT หรือ Massachusetts Institute of Technology และผู้บุกเบิกเรื่องอินเทอร์เน็ตคนสำคัญ
คำว่า Negroponte –นีโกรพอนเต้ ที่ว่านี่แปลตามตัวคือ นายสะพานดำ เพราะ ponte คือ สะพาน ส่วน negro เอ๊ะ...คำนี้คุ้น ๆ นะ แปลว่าดำครับ ซึ่งในภาษาอังกฤษสมัยก่อนเอามาเรียก คนดำที่มาจากอัฟริกา ซึ่งโดยมากจะถูกจับไปขายเป็นทาสในอเมริกา
นอกจากนี้ยังมีคำหยาบสุด ๆ เวลาเรียกคนดำก็คือ nigger นิกเกอร์ ที่ขืนไปเรียกเข้าอาจได้ชกปากกันง่าย ๆ นี่ก็มาจากรากศัพท์คล้ายกัน แต่คำนี้แปลกนิดนึงเวลาที่ใครชอบดูหนังฮอลลีวู้ดบ่อย ๆ ก็คือ ถ้าคนเชื้อสายอื่น เรียกคนดำว่า nigger จะกลายเป็นคำหยาบ แต่ถ้า เขาเรียกคนดำด้วยกันเองจะไม่หยาบครับ
ระวังอย่าไปใช้ตามนะครับเด๋วจะหาว่าโพ้มม่ายเตือน!
ต่อมาพอมีการรณรงค์เรื่องสิทธิมนุษย์ชนคำว่า negro หรือ ไอ้มืด ก็หยาบคายเกินไปในภาษาอังกฤษ ช่วงยี่สิบสามสิบปีนี้ เวลาพูดถึงคนดำในอเมริกาแบบไม่ให้เป็นการเหยียดหยามหรือหมิ่นผิวเขาก็เลยเรียกว่า African Americans หรือ Afro-Americans ที่หมายถึงคนอเมริกันเชื้อสายอัฟริกาแทน
เหมือนยาสีฟัน darkie ที่เมืองไทยรู้จักกันดี ชื่อก็ส่อไปทางดำ ๆ แถมมีโลโก้แบรนด์เป็นคนดำยิ้มฟันขาวก็เลยต้องเปลี่ยนมาเป็น darlie แล้วเปลี่ยนโลโก้เป็นคนยิ้มฟันขาวแต่ดูไม่ออกว่าเป็นคนดำหรือไม่ดำ
เล่ามายาวเพื่อเอาความรู้ไว้ให้ใส่บ่าแบกหามเล่น ไม่มีไรมาก ผมหลอกให้ใครที่อ่านจำศัพท์โดยไม่ต้องท่องขึ้นมาอีกสองสามคำเท่านั้น
ตอนเรียนท่องศัพท์เรื่อยเปื่อยแบบไม่มีเรื่องราว ไม่มีตำนาน ไม่มีนิยาย ประกอบฉาก มันไม่จำหรอกครับ เราต้อง “หาเรื่อง” มาสร้างสีสันแล้วจะจำได้โดยไม่เมื่อยสมอง เหมือนดูละครม้ันต้องมีฉากตบตี นางเอกจิกหัวนางร้าย นางร้ายออเซาะพระเอกคนซื่อ ดี หล่อและเซ่อ แม่นมตบสาวใช้ อะไรแบบนีึ้ถึงจะดราม่าพอที่จะจำได้
+++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
ฝากแนะนำเว็บ feelthai.blogspot.com และในเฟซบุ๊ค http://www.facebook.com/marnpinbook ต่อให้คนรู้จักด้วยนะครับ จะเป็นพระคุณอย่างยิ่ง แต่ผมขออนุญาตไม่ตอบคำถามภาษาอังกฤา หรือแก้ปัญหาการบ้านภาษาอังกฤษนะครับ
© สงวนลิขสิทธิ์ มารพิณ (English for learners - blog)
